
Enver Bytyçi
Dy vjet e gati tri muaj mĂ« parĂ«, saktĂ«sisht mĂ« 14 dhjetor tĂ« vitit 2018, presidenti amerikan i kohĂ«s, Donald Trump, i dĂ«rgoi njĂ« letĂ«r dy presidentĂ«ve, atij tĂ« SerbisĂ«, AleksandĂ«r Vuçiç, dhe presidentit tĂ« KosovĂ«s, Hashim Thaçi. MĂ« pas Edi Rama foli nĂ« telefon me kĂ«shilltarin e SigurisĂ« KombĂ«tare, John Bolton, dhe pas telefonatĂ«s kryeministri shqiptar doli nĂ« foltoren e parlamentit shqiptar e iu mburr me âlajmin fantastik,â se ai kishte folur me Bolton “pĂ«r zhvillime tĂ« rĂ«ndĂ«sishme nĂ« rajon dhe nĂ« marrĂ«dhĂ«niet midis KosovĂ«s e SerbisĂ«”!
NĂ« letrĂ«n e atĂ«hershme tĂ« Donald Trump thuhej shprehimisht: “Jemi tĂ« gatshĂ«m t’i mbĂ«shtesim pĂ«rpjekjet tuaja pĂ«r njĂ« marrĂ«veshje qĂ« i balancon si interesat e KosovĂ«s ashtu edhe interesat e SerbisĂ«”.
NdĂ«rsa nĂ« letrĂ«n e ditĂ«s sĂ« sotme tĂ« presidentit amerikan, Joe Biden, dĂ«rguar presidentit tĂ« SerbisĂ«, AleksandĂ«r Vuçiç, thuhet: “Ne mbetemi tĂ« palĂ«kundur nĂ« mbĂ«shtetjen tonĂ« pĂ«r qĂ«llimin e SerbisĂ« pĂ«r integrimin europian dhe ju inkurajojmĂ« qĂ« tĂ« vazhdoni tĂ« bĂ«ni hapa tĂ« fortĂ« pĂ«rpara pĂ«r tĂ« arritur atĂ« qĂ«llim – duke pĂ«rfshirĂ« krijimin e reformave tĂ« nevojshme dhe arritjen e njĂ« marrĂ«veshje gjithĂ« pĂ«rfshirĂ«sĂ« tĂ« normailizimit me KosovĂ«n, tĂ« pĂ«rqĂ«ndruar nĂ« njohjen reciproke”.
Krahasojini ju lutem tĂ« dy kĂ«to letra dhe do tĂ« gjeni dallimin esencial midis tyre. Trump kĂ«rkoi atĂ«herĂ« njĂ« marrĂ«veshje tĂ« balancuar. KĂ«rkesa pĂ«r balancim e Donald Trump u bazua nga formula e Vuçiç, sipas tĂ« cilit “Ne nuk pranojmĂ« njĂ« zgjidhje me tĂ« cilĂ«n njĂ«ra palĂ« i fiton tĂ« gjitha dhe pala tjetĂ«r humbet gjithçka”!
Kjo formulĂ« rezulton tĂ« ishte pĂ«rpunuar dhe avancuar nga njĂ« lob degolistĂ«sh nĂ« ushtrinĂ«, sigurimin dhe diplomacinĂ« franceze. Drejtori i QendrĂ«s Studimore pĂ«r Minoritete nĂ« Beograd, Dushan Janjiç, e ka zbĂ«rthyer kĂ«tĂ« skemĂ« tĂ« projektit pĂ«r ndarjen e KosovĂ«s si kompensim pĂ«r “tĂ« balancuar” interesat e SerbisĂ«. Ai thotĂ« se fillimisht ky lob e bindi edhe Emmanuel Macron pĂ«r ndarjen e KosovĂ«s e ndryshimin e kufijve midis saj dhe SerbisĂ«. Ndaj nĂ« verĂ«n e vitit 2018 Macron ishte dakord me ndryshimin e kufijve. Por nga fundi i atij viti ndryshoi mendje dhe iu bashkua konceptit tĂ« Angela Merkel tĂ« mosndryshimit tĂ« kufijve.
Biden kĂ«rkon tani njĂ« marrĂ«veshje pĂ«r njohje reciproke, pa mundĂ«suar ndonjĂ« lloj balancimi “tĂ« interesave tĂ« KosovĂ«s dhe atyre tĂ« SerbisĂ«”! Ofron si shpĂ«rblim pĂ«r SerbinĂ« anĂ«tarĂ«simin e saj nĂ« Bashkimin Europian. NdĂ«rsa Donald Trump nuk e pĂ«rmendte nĂ« letrĂ«n e tij integrimin europian tĂ« SerbisĂ« apo tĂ« KosovĂ«s. Sepse ish-presidenti Trump ishte pĂ«r shpĂ«rbĂ«rjen e Bashkimit Europian, njĂ«soj si edhe Vladimir Putin nĂ« MoskĂ« apo Marie Le Pen nĂ« FrancĂ«, e cila financohet nga Kremlini.
NjĂ« president amerikan, i pari nĂ« historinĂ« e pas LuftĂ«s sĂ« DytĂ« BotĂ«rore, i cili tĂ« ishte kundĂ«r Unionit, logjikisht nuk mund tĂ« ofronte shpĂ«rblime pĂ«r SerbinĂ« nĂ« emĂ«r tĂ« EuropĂ«s. Prandaj oferta e tij ishte ndryshimi i kufijve e shkĂ«mbimi i territoreve âme mirĂ«kuptimin e plĂ«veâ! Por kjo nuk ishte zgjidhja e bazuar nĂ« logjikĂ«n e zhvillimit tĂ« mĂ«parshĂ«m tĂ« ngjarjeve nĂ« konfliktin e KosovĂ«s. Ishte thjesht zgjidhje sipas njĂ« parimi tĂ« denoncuar nga Wilson nĂ« KonferencĂ«n e Paqes nĂ« Paris!
Koncepti i Biden Ă«shtĂ« zgjidhja bazuar nĂ« tĂ« drejtĂ«n, ndĂ«rsa koncepti i Trump bazohej te balancimi i interesave. QĂ« do tĂ« thotĂ«, tĂ« interesave serbe dhe aspak interesave tĂ« KosovĂ«s! Me nocionin pĂ«r zgjidhje tĂ« Biden njihet e drejta e KosovĂ«s pĂ«r tĂ« patur shtetin e saj, si e drejtĂ« e fituar pĂ«r shkak tĂ« dhunĂ«s dhe krimeve serbe nĂ« KosovĂ«. Me “balancĂ«n” trumpiane Serbia trajtohej si e barabartĂ« me viktimĂ«n dhe rehabilitohej pĂ«r krimet e saj nĂ« KosovĂ«. Para dy vitesh Mustafa Nano mĂ« shtroi pyetjen nĂ« emisionin e tij televiziv: “Po nĂ«se amerikanĂ«t e mbĂ«shtesin dhe e realizojnĂ« ndarjen e KosovĂ«s, çfarĂ« do tĂ« thoni ju pastaj”? PĂ«rgjigja ishte e tillĂ«: “As nĂ« kĂ«tĂ« rast dhe nĂ« asnjĂ« rrethanĂ« tjetĂ«r unĂ« nuk bindem dhe nuk do tĂ« pajtohem me kĂ«tĂ« lloj zgjidhjeje. AmerikanĂ«t nuk e realizojnĂ« kĂ«tĂ« projekt pa dakordĂ«sinĂ« e shqiptarĂ«ve”!
Zgjidhjen e ofruar nga Beogradi e duartrokitĂ«n Edi Rama, Hashim Thaçi, Baton Haxhiu, Blendi Fevziu, vetĂ« moderatori Nano, si dhe sa e sa analistĂ« e politikanĂ« shqiptarĂ« nĂ« territoret tona ballkanike. E pĂ«rkrahĂ«n dhe ata qĂ« rrĂ«zuan qeverinĂ« e Albin Kurtit nĂ« PrishtinĂ«. TĂ« gjithĂ« kĂ«ta u bashkuan nĂ« pĂ«rpjekjet e qeverisĂ« dhe presidentit serb, Vuçiç, pĂ«r ta bindur administratĂ«n Trump dhe presidentin Macron pĂ«r njĂ« zgjidhje tĂ« tillĂ«. Madje Rama dhe Thaçi mburreshin me letrĂ«n e Donald Trump dhe na bĂ«nĂ« presion tĂ« madh tĂ« pranohej opsioni i ndryshimit tĂ« kufijve. NdĂ«rkaq Macronin e ndoqĂ«n nga pas nĂ« Armeni e nĂ« Paris, me qĂ«llim qĂ« t’i jepnin garanci se “faktori shqiptar nuk ishte pengesĂ« pĂ«r ndryshimin e kufijve tĂ« KosovĂ«s”!
Tani jemi te letra e Joe Biden. Ajo vjen pak javë pasi u promovua në postin e presidentit të SHBA-ve. Vjen gjithashtu si sinjal i faktit se qëndrimi amerikan ndaj Bashkimit Europian ka ndryshuar. Për pasojë ka ndryshuar edhe formula e zgjidhjes së konfliktit midis Kosovës dhe Serbisë. Letra është frut i kombinimit të politikave midis administratës së re amerikane dhe qeverisë së zonjës Merkel. Hartat e thikat e lobit të degolistëve në Francë dolën në dritë atëherë kur u bashkuan në mbështetje të tyre Hashim Thaçi dhe Edi Rama, të cilët mundën ta tërhiqnin në anën e tyre Donald Trump. Por tani duket se në vend të hartave e thikave për Kosovën, Serbisë i ofrohet integrimi në Bashkimin Europian. Dhe kjo është mirë edhe për Kosovën e Shqipërinë.
PĂ«r tĂ« gjitha arsyet qĂ« parashtrova mĂ« lart nuk ka pse Abdullah Hoti tĂ« bĂ«jĂ« fushatĂ« elektorale me letrĂ«n e Biden. Ai u nis me Thaçin nĂ« fillim tĂ« qershorit 2019 pĂ«r tĂ« shkuar dhe marrĂ« pjesĂ« nĂ« firmosjen e marrĂ«veshjes sĂ« “balancimit tĂ« interesave tĂ« KosovĂ«s e tĂ« SerbisĂ«”, d.m.th tĂ« ndarjes sĂ« KosovĂ«s! NĂ«se nuk do shpallej akt-akuza kundĂ«r ish-presidentit, Hoti do konsiderohej sot si njeriu qĂ« mbĂ«shteti atĂ«. Gjykata Speciale e shpĂ«toi KosovĂ«n dhe Hotin njĂ«kohĂ«sisht.
Nuk mund tĂ« pĂ«rdoret letra e Biden drejtuar Vuçiç si pjesĂ« e politikĂ«s sĂ« qeverisĂ« Hoti, aq mĂ« pak tĂ« paraqitet si “dĂ«shtim” i politikave tĂ« qeverisĂ« sĂ« para tij, qeverisĂ« Kurti!
Kjo lojĂ« elektorale Ă«shtĂ« e pandershme, Ă«shtĂ« e dĂ«mshme dhe nuk i shton asnjĂ« votues falsifikatorĂ«ve! QytetarĂ«t duan njerĂ«z tĂ« sinqertĂ«. Ata nuk i duan manipulatorĂ«t. NĂ«se do t’i donin manipulatorĂ«t, me origjinalĂ« se Thaçi e Isa Mustafa zor se do tĂ« kishte tĂ« tjerĂ« pas tyre nĂ« KosovĂ«! KundĂ«rshtarĂ«t thon tĂ« njĂ«jtĂ«n gjĂ« edhe pĂ«r VjosĂ«n e Albinin! Por kĂ«ta duhen provuar! Pastaj duhet folur pĂ«r ta!